مورفولوژی اسپرم چیست؟

اگر اخیرا پزشکتان به شما گفته است که مورفولوژی اسپرم غیر طبیعی دارید، احتمالا سوالاتى به ذهنتان مى رسد: مورفولوژی اسپرم دقیقا چیست؟ چگونه بر روى باروری من تاثیر می گذارد؟ در مورد آن چه کارى مى توانم انجام دهم؟

مورفولوژی به شکل اسپرم زیر میکروسکوپ اشاره دارد . به طور خاص، شکل سر اسپرم و اندازه اسپرم را نشان مى دهد . شکل سر اسپرم بسيار مهم است، زیرا بر روى توانایی اسپرم برای حل کردن سطح خارجی تخمک و بارور کردن آن تاثیر می گذارد .

محدوده ی مورفولوژی اسپرم چگونه است؟

محدوده مورفولوژی اسپرم نشان می دهد که چه درصدى از اسپرم ها ، اندازه و شکل طبیعی دارند. این اسپرم ها به احتمال زیاد قادر به بارور کردن تخمک می باشند، بنابراین این درصد می تواند شانس بارورى شما را بيان کند .اين محدوده ها در آزمایشگاه هاى مختلف ، بسته به معیارهای مورد استفاده برای ارزیابی اسپرم متفاوت خواهد بود . معیارهای سختگیرانه منجر به محدوده نرمال رو به پایین خواهد شد.

پزشکتان با شما در مورد محدوده ى مورفولوژى اسپرم شما صحبت خواهد کرد و به شما کمک خواهد کرد که تاثیر آن بر روى باروری شما را تعیین کند. به گفته دکتر جین فردریک، متخصص غدد درون ریز و متابولیسم گوارشی در شهر اورنج، “محدوده های متنوعی برای مورفولوژی بسته به آزمایشگاه وجود دارد، اما ما از مورفولوژی کورگر دقیق استفاده می کنیم ، به اين معنى که چهارده درصد یا بیشتر در محدوده طبیعی است. ده تا چهارده درصد هنوز هم توان بالقوه باروری دارد، 5 تا 10 درصد باروری را کاهش می دهد، و کمتر از 5 درصد، توان بالقوه باروری کم است. “

رابطه بین مورفولوژی اسپرم و باروری چیست؟

مورفولوژی اسپرم بر باروری تاثیر می گذارد، زیرا اسپرم باید شکل خاصی داشته باشد تا بتواند به یک تخمک نفوذ کند. اما مورفولوژی تنها یکی از عوامل بسیاری است که به باروری مربوط مى شود. پزشک تعداد کلى اسپرم ها و نحوه ی حرکت آن ها را نيز بررسى خواهد کرد.

آیا مورفولوژی اسپرم با سر کوچک به معنای نياز به IVF است؟

اگر پزشک به شما بگوید که شما دارای مورفولوژی اسپرم با سر کوچک هستید، لقاح آزمایشگاهی (IVF) مى تواند برايتان گزینه خوبى باشد. لقاح آزمایشگاهی روشی است که پزشک عصاره مايع منى را مى گيرد و آن را به طور مستقیم به تخمکى که از شریک شما خارج کرده است تزریق می کند. سپس جنین حاصل از این روند را داخل رحم شریک شما القا می کنند. این یک روش تهاجمی است، اما می تواند یک روش موثر برای بارداری باشد. اگر شما و شریک زندگیتان آماده بچه دار شدن هستيد ، با پزشک خود صحبت کنيد .

آیا می توان مرفولوژی اسپرم را بهبود بخشيد ؟

معمولا زمانى که جوانتر هستيد ، اسپرم شما سالم تراست. برخى از پزشکان توصیه می کنند که اسپرم خود را در مراحل اولیه زندگی فريز کند تا بتوانید زمانى که آماده ى بچه دار شدن هستيد از سالم ترین اسپرم استفاده کنید. اگر از قبل محدوده ی مورفولوژی اسپرم شما کم بوده است، برای این گزینه دیر خواهد بود.

بدن شما همیشه اسپرم جدید تولید می کند، بنابراین تغییر در رژیم غذایی یا شیوه زندگی می تواند سلامت اسپرم آینده شما را تحت تاثیر قرار دهد، از جمله:

• کاهش وزن
• ورزش منظم
• اجتناب از نوشیدن الکل، مصرف دخانیات و یا مواد مخدر
• پوشیدن لباس هاى زير گشاد و شل
• برخی مکمل های طبیعی و ویتامین ها نیز ممکن است برای بهبود مورفولوژی طبیعی اسپرم مفید باشند.

علل احتمالی دیگر باروری مردان چیست؟

زمانى که تصميم به بچه دار شدن گرفتيد و حس کرديد که مشکلى وجود دارد، حتما با پزشکتان مشورت کنيد . مورفولوژی اسپرم تنها یکی از علل احتمالی است.

• شرایط پزشکی

بسیاری از شرایط پزشکی وجود دارد که می تواند مشکل ساز شود. شرایطی مانند واریکوسل، عفونت و عدم تعادل هورمونی می تواندن بر روى باروری تاثیر بگذارند. حتی تشخیص بیماری سلیاک می تواند یک عامل باشد.

• عوامل محیطی

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا تابش اشعه در محل کار یا در منزل ممکن است اسپرم ها را تحت تاثیر قرار دهد، و به نوبه خود بر روى باروری تاثير بگذارد.

• شیوه زندگی

احتمالا می دانید که سیگار و مواد مخدر زمان تلاش براى بارورى ایده هاى خوبى نيستند، اما شیوه هاى ديگر زندگی نیز می تواند بر روى باروری شما تأثیر بگذارند:

# محدود کردن مصرف الکل
# حفظ وزن سالم و یا کاهش وزن در صورت اضافه وزن یا چاق بودن.
# مدیریت یا کاهش استرس عاطفی.

نتيجه گيرى

مورفولوژی اسپرم تنها یک قطعه کوچک از پازل باروری است، بنابراین اگر محدوده ى آن مى تواند بر روى بارورى شما تاثير بگذارد بهتر ايت نتايج آن را با پزشک خود در ميان بگذاريد .

دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی و ناباروری  در تهران