آزمایش ها و روش های تشخیص ناباروری در مردان

در بسیاری از زوجهای نابارور بیش از یک علت برای ناباروری وجود دارد ؛ بنابراین بهتر است که برای تشخیص ناباروری هر دو به پزشک مراجعه کنند.

آزمایشات متعددی برای تشخیص ناباروری در مردان انجام می شوند و در بعضی موارد علت نامشخص خواهد ماند. برخی از آزمایش های ناباروری گران بوده و ممکن است تحت پوشش بیمه قرار نگیرند.

مطلب مرتبط: علل ناباروری مردان

روش های تشخیص ناباروری در مردان

– معاینه ی فیزیکی و شرح حال  بیمار

این مورد تشخیص ناباروری در مردان شامل معاینه ی اندام های تناسلی و سوالاتی در رابطه با مشکلات ارثی، وجود بیماری ها و بیماری های مزمن، آسیب ها یا جراحی هایی است که می توانند باروری را تحت تاثیر قرار دهند. همچنین پزشک می تواند سوالاتی را درباره ی عادات جنسی و تکامل جنسی در دوران بلوغ بپرسد.

– آزمایش مایع منی 

با استفاده از روش های خودارضایی ،  انزال درون یک ظرف مخصوص در مطب پزشک و یا با استفاده از نوعی کاندوم مخصوص برای جمع آوری مایع منی در حین مقاربت ، می توان نمونه ای از مایع منی را تهیه کرد.

سپس این نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود و تعداد اسپرم های موجود در آن اندازه گیری و هر نوع اختلال در شکل (مورفولوژی) و حرکت (موتیلیتی) اسپرم  بررسی می شود. همچنین مایع منی را از حیث وجود عفونت ها بررسی می کنند.

در بسیاری از موارد، چندین آزمایش تجزیه و تحلیل مایع منی در طول یک دوره ی زمانی جهت اطمینان یافتن از دقت نتایج انجام می شوند. چنانچه نتایج آنالیز مایع منی طبیعی باشند، به احتمال زیاد پزشک قبل از انجام هرگونه آزمایش دیگری برای ناباروری مردان تست کامل از شریک جنسی خانم را توصیه خواهد کرد.

مطلب مرتبط: درمان واریکوسل برای ناباروری

پزشک شما ممکن است تست های اضافی دیگری را برای شناسایی علت ناباروری شما توصیه کند. این تست ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

– سونوگرافی اسکروتوم ( کیسه ی بیضه )

این آزمایش تشخیص ناباروری با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا  تصاویری را از درون بدن تهیه می کنید. سونوگرافی از اسکروتوم می تواند به پزشک در تشخیص وجود واریکوسل (اتساع عروق بیضه) یا سایر مشکلات در بیضه ها و ساختارهای حمایت کننده کمک می کند.

– آزمایش هورمون 

هورمون هایی که توسط غده ی هیپوفیز، هیپوتالاموس و بیضه ها تولید می شوند ، نقش مهمی در تکامل جنسی و تولید اسپرم دارند. اختلالات سایر سیستم های هورمونی نیز در ایجاد ناباروری نقش دارند . آزمایش خون سطح تستوسترون و هورمون های دیگر را اندازه گیری می کند.

– آزمایش ادرار پس از انزال 

وجود اسپرم در ادرار  می تواند نشان دهنده ی  برگشت مایع منی به عقب یعنی به مثانه ، به جای جاری شدن از آلت تناسلی باشد (انزال رتروگراد).

– تست های ژنتیکی 

هنگامی که غلظت اسپرم بسیار پایین است، می تواند زمینه ی ژنتیکی داشته باشد. یک آزمایش خون وجود تغییرات ظریف در کروموزوم Y  ، که نشانه ای از اختلالات ژنتیکی است ، را می تواند نشان دهد . آزمایش های ژنتیکی می توانند سندرم های مختلف مادرزادی یا ارثی را نشان دهند.

– بیوپسی (نمونه) از بافت بیضه

در این آزمایش نمونه هایی را از بافت بیضه با استفاده از سوزن می گیرند. اگر نتایج بیوپسی بیضه نشان دهنده ی اسپرم سازی طبیعی باشد، احتمالاً مشکل  ناشی از وجود انسداد یا مشکل دیگری در انتقال اسپرم است.

با این حال، به طور معمول از این آزمایش برای تشخیص ناباروری استفاده نمی شود.

– آزمایشات تخصصی عملکرد اسپرم

سالم ماندن  اسپرم پس از انزال، قدرت نفوذ اسپرم به یک تخمک و وجود هرگونه مشکلی در اتصال اسپرم به تخمک در این آزمایش بررسی می شود. به طور کلی، این آزمایش ها به ندرت انجام شده و غالباً تغییری در روند درمانی ایجاد نمی کنند.

– سونوگرافی از عرض مقعد 

در این روش تشخیص ناباروری یک دستگاه مخصوص کوچک و چرب شده به مقعد وارد می شود. این کار به پزشک کمک می کند تا پروستات را بررسی کرده و انسداد در لوله هایی که مایع منی را حمل می کنند (مجاری انزالی و غدد پیازی میزراهی) را رویت نماید.

مطلب مرتبط: علل ناباروری زنان

دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی و ناباروری مردان در تهران